Wijk aan Zee juicht om superzwak paard

door Johan Hut

28 november 2009
Gepubliceerd in Gooi- en Eemlander, Noord-Hollands Dagblad, Haarlems Dagblad/IJmuider Courant, Leidsch Dagblad

De leden van de schaakclub Het Paard van Ree hebben niet zo’n hoge pet op van zichzelf. Dat blijkt al uit de naam, de caféschakers uit Wijk aan Zee hebben hun club genoemd naar de slechtste stelling die grootmeester Hans Ree ooit heeft gehad. Tijdens het Hoogovenstoernooi van 1970 zag Ree zich met wit tegen de Fin Heikki Westerinen genoodzaakt zijn paard terug te trekken naar het droevige veld a1. Vele jaren later schreef Ree in NRC Handelsblad een treurige schaakrubriek over het slechtste paard dat hij ooit had gehad. Leuk, een schaker met zo’n slechte stelling, daarmee kunnen wij ons wel associëren, vonden de schakers uit Wijk aan Zee. Voor sportpsychologen ligt hier een geweldige uitdaging. De partij duurde vanuit de diagramstelling niet lang meer.









Ree-Westerinen
35...Pd1 36.Lf4 Lb6† 37.Kh1 Pf2† 38.Kg1 Pxe4† 39.Kh1 Pf2† 40.Kg1 Pd3† 41.Kh1 Pxf4 42.Tc1 Pe3 43.Tc8† Kg7 44.Ta8 Ld1 45.a4 Pexg2 46.a5 Lxf3

Wit geeft het op. Er komen allerlei fraaie matbeelden in de stelling, zoals 47.h4 Pe3† 48.Kg1 Ph3† 49.Kh2 Lc7† 50.Kxh3 Lg4 mat of 48.Kh2 Pf1 mat of 47.axb6 Pe3† 48.Kg1 Ph3 mat. Mooie matbeelden met twee paarden, waarbij het Paard van Ree op a1 zielig staat toe te kijken.

De afgelopen twee weken vond in café De Zon, het thuishonk van Het Paard van Ree, het jaarlijkse Cultural Village Toernooi plaats. Traditiegetrouw is het een tienkamp waarin jonge Nederlanders de kans krijgen een meesternorm te scoren. De merkwaardige naam dankt het toernooi aan de uitverkiezing van Wijk aan Zee, jaren geleden, tot Cultureel Dorp van Europa. Die uitverkiezing was georganiseerd door Bert Kisjes, de kroegbaas van De Zon, en werd heel toevallig door zijn eigen dorp gewonnen. Op de toernooisite wordt dagelijks verslag gedaan door Dennis Krassenburg, een karakteristiek lid van Het Paard van Ree. Na iedere werkdag staat hij een tijdje in de file, komt dan in het café tot de ontdekking dat de ronde al is afgelopen, drinkt een biertje met een paar deelnemers en schrijft dan op de site dat hij eigenlijk geen verstand van schaken heeft, maar dat er volgens hem wel leuke dingen gebeurd zijn. Krassenburg zal niet opgewonden raken van een nieuwtje op de vijftiende zet in de Svesjnikov-variant van het Siciliaans, maar sloeg wel op tilt toen hij een zwak paard op a1 zag verschijnen. Het Paard van Ree! Lars Ootes is een jonge speler van BSG (Bussum) die op jacht is naar de meestertitel, Sebastian Siebrecht is een Duitse grootmeester die hier hardhandig van het bord wordt gezet.

Ootes-Siebrecht
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Db6 5.Pb3 Pf6 6.Pc3 e6 7.De2 Lb4 8.Ld2 0-0 9.a3 Le7 10.0-0-0 d5 11.e5 Pd7 12.Le3 Dc7 13.f4 a6 14.Dh5 b5 15.Ld3 g6 16.Dh6 b4 17.h4

Een stukoffer met een duidelijke bedoeling: matzetten op de h-lijn. Wat Siebrecht doet lijkt goed, eerst de dame wegjagen en het offer dan alsnog aannemen.
17...Te8 18.h5 Lf8 19.Dg5 h6 20.Dg3 bxc3 21.hxg6 cxb2† 22.Kb1 f5 23.g7 Lxg7 24.Txh6 Pf8 25.Tdh1









Zwart lijkt geen verkeerde zetten te hebben gespeeld, maar het is al helemaal mis. Hij staat machteloos tegen een matcombinatie met Ld3-e2-h5, Dg5 en Th8. Een leuk voorbeeld: 25...Kf7 26.Le2 Td8 (of 26...Lxh6 27.Lh5† Ke7 28.Dh4† Kd7 29.Pc5 mat) 27.Lh5† Kg8 (want nu kan Th8 toch niet?) 28.Th8† (toch!) 28...Kxh8 29.Lf7† Ph7 30.Txh7† Kxh7 31.Dg6† en zwart wordt matgezet, ondanks de voorsprong van twee torens.
25...Pa5 26.Le2 Pxb3 27.Dg5 Pa1
Dit leverde Siebrecht een staande ovatie op van de caféschakers. Oké, hij wordt matgezet, maar zet eerst nog een zwak paard op a1. Het paard van Ree. Nou ja, zwak, hij dreigt wel Dxc2 en mat op de volgende zet.
28.Th8† Kf7 29.Lh5†
Zwart geeft het op.

Een vaste deelnemer is ieder jaar Julius Armas, een meester van Roemeense komaf die in Frankrijk een camping beheert. Op die camping organiseert hij ieder jaar een schaaktoernooi waar de winnaar als prijs zijn gewicht in wijn krijgt uitgekeerd. Een welkome gast dus bij Het Paard van Ree. Armas speelt zelf nauwelijks meer dan dit toernooi en de Franse competitie. Ambitieus is hij niet meer, maar wat hem in de vierde ronde overkwam was wel heel erg.

Plukkel-Armas
1.e4 e5 2.Pf3 d6 3.Lc4 Le7 4.d4 Pd7??
Ongelofelijk, dat een meester de overbekende wending die nu volgt niet kent.
5.dxe5 dxe5
Ook 5...Pxe5 6.Pxe5 dxe5 7.Dh5 g6 8.Dxe5 is hopeloos.
6.Dd5
Zwart speelde voor de vorm nog wat door (6...Ph6 7.Lxh6 0-0 8.Le3), maar gaf op de 25e zet op.